เกษตรกรวัยเกษียณ “ปัญจะ เรืองกระโทก” หรือ ลุงอ๋า วัย 76 ปี ใช้เวลาว่างทำงานอดิเรกที่ชื่นชอบมาตั้งแต่สมัยยังทำงานอยู่ ด้วยการปลูกไม้ดัดและบอนไซ ในบริเวณบ้านพัก เลขที่ 21 หมู่ที่ 10 บ้านเฉลียงบรรพต ต.เฉลียง อ.ครบุรี จ.นครราชสีมา จำนวนกว่า 100 ต้น และทุกต้นล้วนมีอายุไม่ต่ำกว่า 20 ปีขึ้นไป ซึ่งตอนนี้แต่ละต้นกลายเป็นไม้ที่มีราคาสูงลิ่ว ตั้งแต่หลักหมื่นบาทไปจนถึงหลักแสนบาท และที่สำคัญ ไม้ดัดและบอนไซพวกนี้ กลายเป็นผลงานศิลปะมีชีวิตชิ้นเอกที่สร้างความภาคภูมิใจให้กับเจ้าของเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะไม้ตะโกบอนไซ ที่ได้ขึ้นชื่อว่าเป็นไม้บอนไซประจำชาติไทยเลยทีเดียว
ลุงอ๋า เล่าว่า จุดเริ่มต้นของการปลูกไม้ดัดและบอนไซนั้น มาจากความชื่นชอบส่วนตัวล้วนๆ เมื่อหมดภาระส่งเสียลูกเรียนจนจบ มีงานทำเป็นหลักแหล่ง ก็หันมาลงมือทำในสิ่งที่ชอบ โดยเริ่มจากการทำไม้ดัด เน้นไปที่ต้นตะโกและต้นข่อยซึ่งหาได้ง่ายในพื้นที่ และมีเหล่าครูอาจารย์หลากหลายที่ช่วยสอน เพราะเมื่อประมาณปี 2537 – 2538 ไม้ตะโกดัด กำลังเป็นที่นิยมอย่างมาก และมีเพื่อนพ้องน้องพี่ไปเห็นไม้บอนไซ จึงส่งแบบมาให้ดู ตนเกิดความชอบจึงลองศึกษา และเมื่อไปดูในงาน World Tech’95 Thailand ซึ่งจัดเมื่อปี 2538 ที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี หรือ มทส. จ.นครราชสีมา ก็ยิ่งจุดประกาย จึงลงมือฝึกทำไปเรื่อยๆ จนมีความชำนาญ รวมถึง เมื่อรู้ว่าไม้ตะโกกับไม้ข่อยเป็นที่นิยม และมีอยู่ในพื้นที่ สามารถจะนำมาทำไม้ดัดหรือบอนไซได้ จึงตัดสินใจเริ่มปลูกอย่างจริงจัง แต่ก็ยังไม่คิดที่จะปลูกขายเป็นอาชีพ เพราะต้องใช้ระยะเวลายาวนาน
ตอนแรก จะใช้วิธีออกไปขุดหาตอตามหัวไร่ปลายนา แล้วซื้อนำมาขายต่อ ในราคาตอละหลักร้อยเท่านั้น แต่ถ้าต้นไหนถูกใจ ก็จะนำมาปลูกและทำบอนไซเก็บเอาไว้ ส่วนไม้ดัดก็เริ่มหยุดไปโดยปริยาย ซึ่งเริ่มจากต้นบอนไซต้นแรกเมื่อประมาณปี 2540 มาแล้ว จนถึงตอนนี้ ปลูกไม้บอนไซมาแล้วกว่า 100 ต้น และเพิ่งจะเริ่มได้ขายจริงจัง เมื่อประมาณ 2 – 3 ปีที่ผ่านมา ตอนนี้ขายไปแล้วประมาณ 10 กว่าต้น ได้เงินมาแล้วประมาณ 2 – 3 แสนบาท ซึ่งถือเป็นรายได้ที่น่าพอใจ แต่ที่สำคัญยิ่งกว่า ก็คือ ได้ทำในสิ่งที่ตนชื่นชอบ และได้สร้างศิลปะที่มีชีวิตเอาไว้ให้ลูกหลานได้ชื่นชมในภายหลังด้วย
ปัจจุบัน ลุงอ๋า ถือเป็น 1 ใน 50 คนที่ได้รับการยกย่องว่า เป็นผู้อาวุโสที่คร่ำหวอดในวงการบอนไซของไทย หรือสมาคมบอนไซไทย เคยส่งบอนไซเข้าประกวดและได้รับรางวัลมาแล้วมากมาย ตอนนี้ บอนไซที่มีอยู่กว่า 100 ต้น มีอายุไม่ต่ำกว่า 20 ปี มีหลายชนิดหลากหลายพันธุ์ ไม่ว่าจะเป็น ไม้ตะโก ต้นข่อย มะขาม โพธิ์ ไทร เฟื่องฟ้า เข็ม หรือแม้แต่ต้นกระถิน ก็สามารถทำบอนไซได้ ส่วนราคาจะขายตามอายุ ซึ่งบอนไซที่ตั้งราคาไว้สูงสุด ก็คือ ต้นตะโกที่อายุรวม 28 ปี เพราะขุดมาตั้งแต่เมื่อวันที่ 20 มกราคม 2540 ตอนนี้ตั้งราคาเอาไว้ที่ 150,000 บาท สำหรับผู้สนใจสามารถติดต่อสอบถามได้ที่ เฟสบุ๊ก “Panja Ruengkatoke” หรือที่หมายเลขโทร 0892480304
โดย…ประสิทธิ์ ตั้งประเสริฐ / นครราชสีมา
